Sözlük

Hedefler şunlardır: Ağrıyı hastayla birlikte değerlendirmek, tedavileri başlatmak, bunların ağrılara karşı etkinliklerini kontrol etmek ve tedaviyi gerektiğinde uyarlamaktır. Bunu genelde uzman bakıcılar organize etmektedir. İlaçlar hekimler tarafından yazılmaktadır. Ağrı yönetimi, yara yönetiminin bir parçasıdır.

Bu, damar sağlığını tedavi eden tıbbi bir uzmanlık alanıdır. Fleboloji ile örtüşen yönleri vardır.

Birincil bakım ünitesinde hekimler, uzman bakıcılar, sosyal hizmet uzmanları, fizyoterapistler ve diyetisyenler hastaları birlikte tedavi eder. Dahiliye hekimleri, uzman bakıcılar ve diğer sağlık ve sosyal meslekler ya bir merkezdedir ya da bir ağı oluşturur.

Avusturya'da yeni bir bakım rolü. Avusturya'nın bazı bölgelerinde Community Nurses sağlık konuları ile ilgili danışmanlık ve bilgilendirme hizmeti sunmaktadır. Bunun için sizi evinizde de ziyaret edebilirler.

Bu, yaranın profesyonel bir şekilde temizlenmesidir. Burada enfekte veya ölü doku ortadan kaldırılmaktadır. Sonrasında yeni, sağlıklı doku oluşabilmektedir. İyileştirici etken maddeler de daha iyi işleyebilir. Yaranın türüne göre temizlik bir cerrahi enstrüman, ultrason cihazları, özel sıvılar veya merhemlerle yapılabilmektedir.

Buna ayrıca bası yarası da denilmektedir. Dokuya uygulanan aralıksız baskı nedeniyle kan dolaşımı engellenir ve dokuya zarar verilir. Örneğin yatakta yatarak veya hareketsiz bir şekilde tekerlekli sandalyede oturarak.

Sıklıkla kaşınan lekelerin oluştuğu veya cildin şiştiği ve çatladığı kalıcı bir cilt iltihabı. Farklı türleri bulunmaktadır. Kronik venöz yetmezlikte dermatit örneğin zor iyileşen bir yaranın son uyarı işareti olabilir.

Kan şekerinin vücutta düzenlenmediği hastalık. Burada bazen kan damarları (periferik arter hastalığı) ve sinirler (Nöropati) hasar görür. Aktif diyabet ayağı meydana gelebilir.

Diabetes mellitus nedeniyle oluşur. Ayaklarında zor iyileşen yaraya sahip olan insanlarda ›aktif‹ diyabet ayağı söz konusudur. Dikkat: Sinirler hasar gördüğünde uyarıcı ağrılar meydana gelmez.

Vücudun atık maddelerinin durulanıp atılması için bir yaranın attığı sıvı. Zor iyileşen yaralarda ondan sıklıkla çok fazlası oluşur, mesela enfeksiyon veya bacaklardaki sıvı toplanması nedeniyle (bakınız kronik venöz yetmezlik). Bu durumda iyileşmeyi geciktirir.

Toplardamarların sağlığını işleyen tıbbi uzmanlık alanı. Anjiyoloji ile kesişmeler söz konusudur.

Bacaklara dıştan basınç uygulanır. Toplardamar böylece kanı kalbe geri taşımalarında desteklenir. Örneğin kompresyon çorapların yardımıyla.

Toplardamarlar tıkanma nedeniyle fazla yük altında veya toplardamar kapakçıkları artık kapanmıyor. Toplardamar kapakçıkları, kanın geri akışını önleyen valflerdir. Kan bu durumda artık yer çekimine karşı taşınamamaktadır. Bacaklarda toplanıp orada şişliklere, dermatite ve muhtemelen zor iyileşen yaralara neden olmaktadır.

Sürekli sıvı teması (örn. eksüda) nedeniyle oluşan yumuşamış cilt. Cilt şişkin ve beyaz görünür, enfeksiyonda sıklıkla çok kırmızı olur. Yara yönetiminin diğerlerin yanı sıra amacı yara kenarındaki sağlıklı cildi korumak ve bir maserasyonu önlemektir.

Hasarlı sinirlerden kaynaklanan his kaybı. Kendisini önce karıncalanma ve sonrasında küçük batma hisleriyle belirtir. Tedavi edilmediğinde uyuşma hissi oluşur ve ağrı hissi kaybolur. Sıklıkla başka hastalıkların bir neticesidir, örneğin Diabetes mellitus.

Bir vücut parçasındaki sıvı birikimi. Toplardamarlar doğru şekilde çalışmadığında örneğin kan damarlarından çevreleyen dokuya sıvı bastırılabilir (kronik venöz yetmezlik). Bazı ödemler kompresyon vasıtasıyla destek çorapları ile tedavi edilebilir.

Kan damarlarındaki tıkanmalar, kanın artık vücudun en dıştaki bölgelerine (ayak parmakları, ayaklar, alt bacaklar) ulaşmamasına neden olur. Yürürken ağrılar oluşur ve bunlar dinlenirken geçer. Doku oksijenle ve besin maddeleriyle yeterince beslenmez ve ölür (bakınız nekroz). Zor iyileşen bir yara oluşur. Periferik arter hastalığına halk dilinde ›vitrin hastalığı‹ denilir.

Protein adı verilen vücudun yapı taşı. Gıda üzerinden alınabilmektedir. Proteinler yaraların iyileşmesinde önemlidir zira onlar yeni dokuların, kan damarların oluşumu ve bağışıklık sistemi için gereklidir.

Vücuttaki dâhili süreçler nedeniyle tetiklenen derin ve zor iyileşen bir cilt yarası. Örneğin periferik arter hastalığı veya kronik venöz yetmezlik neticesinde oluşabilir. Örneğin diyabetik nöropatide oluşan bası yaraları da bazen ülser olarak adlandırılır.

Yaralar aşamalarla iyileşir. Vücut önce kanamayı durdurur. Yarayı ardından yara sıvısıyla durular. Bunu yaparken ölü hücreleri ve patojenleri ortadan kaldırır. Bağışıklık sistemi etkinleşir. Bunun üzerine yara yatağında yeni dokunun oluşumu başlar (granülasyon). Vücut son olarak kenardan başlayarak yarayı yeni deri (epitel) ile kapatır.

Yaranın yara kenarı ile sınırlanan iç kısmı. Buna yara tabanı da denilmektedir. Yara yatağı yaranın derinliğine, yaranın iyileşme aşamasına ve olası bir enfeksiyona göre farklı görünür.

Yaranın ve yaraya sahip insanın bakımı ile ilgilenen tüm uyarlanan faaliyetler. Bu sıklıkla özel eğitim almış uzman bakıcılar tarafından yapılmaktadır. Bunlar pansumanları değiştirir ve zor iyileşen yaralarda günlük yaşamda neler yapılması gerektiği konusunda danışmanlık hizmeti sunar.